sexta-feira, 29 de abril de 2022

HOJE É DIA MUNDIAL DA RELIGIÃO E DIA NACIONAL DE COMBATE À INTOLERÂNCIA RELIGIOSA

Por Yemojagbemi Arike
Postado em 21/02/2022, acessado em 30/04/2022 às 01:55



Eu acredito que a melhor forma de conseguirmos respeito é com o conhecimento, é cada vez mais ampliar os espaços, as vozes , não para conversão, mas sim para nossa preservação:




É importante sentir orgulho daquilo que faz parte e sem qualquer medo dizer a fé que se professa. Andar com os trajes que quiser e onde quiser.

Andar de cabeça raspada ou dizer sarava ! Invocar os índios donos desta terra brasil ..’jurema.

E assim vamos nestas religiões que se costuraram seja lá o que alguém pode e mesmo um de nós: discordar, não podemos nunca é parar de respeitar.

ORIXÁ DA MÃE RITA CHEGA EM PLENO DIA

Por Erick Wolff de Oxalá

Postado em 29/04/2022, revisado e aumentado em 01/05/2022 às 10:27

Mestre Borel

O extrato de vídeo abaixo registra um depoimento do Mestre Borel, que relata o orixá da Mãe Rita*, chegando as 13 horas da tarde, em pleno dia, para falar com ele. 



O vídeo completo pode ser encontrado aqui - https://youtu.be/ftjdoUEC4b0

 


Informação da mãe Rita do Aganju: *Mãe Rita do Aganju, filha de Jauri de Oxum Fun Mike, tradição Ijexá Puro.

Imagem comprobatória:


 

sábado, 23 de abril de 2022

ORIKI RARO DE ALÁÀFIN DE ÒYÓ, OBA LAMIDI ADEYEMI III

Postado por The Alaafin of Oyo

Em 23/04/2022




Kìnìún òkè Àkẹ̀sán, the lion on the hill of Akesan has finally ascended. When a god departs, the remaining gods must appease the land and the sky.

Rare Oriki of Aláàfin of Ọ̀yọ́, Ọba Lamidi Adeyemi III. The panegyric comes in part. Kindly take time and peruse as compiled by Abiola Jagunmolu, Oluokun Salman Abiodun from Baba Olanrewaju Adepoju 1974 renditions & translated by Toonday's Perspectives: #agrammartipaday ( yours truly ). May our good Lord bless Kabiyesi's soul with peaceful rest and overlook his shortcomings. Ameeeen.

Kìnìún òkè Àkẹ̀sán, Part 1
Séríkí olówó.
Ọmọ baba nígbà nígbà.
Ọ̀jọ̀gbọ́n alákọ̀wé ọkọ. Abibatu.
Ọláyíwọlá di baba kò sé fi ọwọ́ rẹ́ ní'mú.
Àtàndá di òrìsà Ọ̀yọ́.
Ó di ẹni àjí f'ìlù kí.
Ẹni tí a ò sẹ́ tí a nfi ahọ́n pọ́nlẹ̀ lẹ̀ láá fún.
Egun sónsó tí parí iké.
Ọba tí mú ọba jẹ.
Ògìdán ìbẹ̀rù tí búú ramú-ramù ní kọ̀bì.
Ẹni Adéyẹmí bá bínú sí.
Kí olúwa ó káwọ́ ẹkún l'órí.
Ẹni Àtàndá bá nà'ka ìjà sí lójú.
Tí ò bá kánlu igbó kò ṣe nkankan.
Tí ò bá bẹ̀rù kánlu omi kí ṣe èwọ̀.
Ibi kìnìún bá tọ̀ọ̀ sí,
Ẹranko tí ó bá báá'bẹ̀ lọ ò s'oríre,
Ibi Àtàndá bá tutọ́ ìjà sí,
Ó ku baba ẹni tí ó rìn níbẹ̀.
Ìrònú ìkokò ní p'ajá,
Ìrònú ẹ̀yìn ọ̀rọ̀ ní p'èké,
Ìrònú ọlọ́rọ̀ ní p'ọ̀lẹ,
Ìpín àìsẹ̀ ní pá oní rìgímọ̀.
Ẹni Àtàndá bá f'ọwọ́ ìjà gùn ní'mú,
Olúwa rẹ̀ ló lùfin ọba,
Egun ẹran tí káyín olórí kunkun,
Òkèlè ràbàtà tí pinnu ọ̀kanjúà.
Àtàndá nṣe yín,
Ẹ n b'ọ̀sun,
Ẹ lọ sáré gb'ẹ́bọ fún iyemọja,
Bẹ́ẹ́, òrìsà bíbọ ò tánràn,
Èèyàn tí ó rúbọ,
Tí ò rúú ti Àtàndá,
Ara rẹ̀ ló tàn jẹ,
Ojú rere Ọláyíwọlá l'ẹbọ,
Àwàdà Àtàndá kọjá ètùtù.
Tí oní'fá bá n bọ'fá,
Kí wọn óo bọ ti ọmọ Ìbírónkẹ́ mọ́'fá,
Abọ̀rìsà tí n bọ̀'rìsà,
Kí ó máa bọ Lamidi,
Àtàndá ni eégún Ọ̀yọ́,
Ọláyíwọlá l'orò tí ngbé inú ààfin,
A tóbi nílé,
Tóbi l'óko,
Ògìdán fi ọwọ́ ìjà lalẹ̀.
Ìwà ọmọ ọkọ L'àtàndá ọmọ Alówólòdù nwù,
Ọláyíwọlá ò tàsé baba rẹ́ nínú ìwà Akin,
Adéyẹmí èèyàn nlá ọkọ Oyinlọlá.
Igijẹ́gẹ́dẹ́ ọba tí ó rí owó j'ayé ọba,
Ọ̀pádìjọ ìgbò,
Káríọlá kànnà-kan-tán-súá
Aborí ọmú dáranjẹ́ bámú-bámú,
Olówó eégún mọhuru,
Òròkí amọ́ lẹ́sẹ̀ bí òsùmàrè.
Ọ̀pádìjọ ìgbò,
Àtàndá náwó títí,
Owó ọ̀hún ò rántí,
Owó pọ̀ gẹ́ẹ́,
Owó kún odù,
Owó fa odù ya pẹrẹgẹrẹ bí aṣọ,
Ọ̀gọrọmitì tí náwó bí ẹlẹ́dà láyè àgbà.
Òkìkí owó kàn nílé,
Ayé ngbọ́ ariwo ọlà lẹ́yìn odi,
Ọjọ́ gbogbo bí ọdún,
Ọmọ Olúkúewu,
Àtàndá ọba oní fàájì.
Adéyẹmí ní káá kan ẹ̀tù,
Káá kan ààyá,
Káá kan ayaba,
Káá kan sòkòtò,
Káá kan ẹ̀wù,
Káá kan fìlà,
Káá kan ìkó Adé sí.
Abi ilé gbogbo ní jíjẹ mímu,
A fi ìgbà gbogbo rà bí ẹni tí n sọ̀wẹ̀,
Tún ayé ṣe,
Máa jẹ́ ó fọ́ọ́,
Irúmọlẹ̀ tí ngbé inú àpò pani jẹ,
Sànpọ̀nná ojú ìjà,
Tí k'ọmọ olódì n'ílà.
Adéyẹmí wọ́n ní o mọ́ ṣe oògùn ìkà mọ́,
O ní ò ṣe oògùn ìkà mọ́,
Èèè tijẹ́ Àtàndá,
O tún rán ìkan jẹ'lé èké lókè agúnpopo,
O tún nṣe ọsẹ bí-odó-bí-odó,
O tún nṣe ọsẹ bí-ọlọ-bí-ọlọ,
Èwo tún ní ọ̀kan gànnàkù tí ó ga bí ìdúró ènìyàn,
Èwo tún nìkan rìgìgbà tí nkọ lákùkọ ìsájú,
Igijẹ́gẹ́dẹ́ kínni o fi pamọ́ sílé tí ngbin bíí ẹbọra,
Kínni nbẹ lókè àjà tí tún fọhùn bí èèyàn.
Adéyẹmí ìgbò,
Àtàndá ìgbò,
Igijẹ́gẹ́dẹ́ ìgbò,
Káríọlá ìgbò,
Ọ̀pádìjọ ìgbò.
Kìnìún òkè Àkẹ̀sán,
Abi orí ẹṣin báábá lọ́nà kọ̀mu,
Abi ìrìn ẹṣin tìkọ̀-tìkọ̀ lọ́nà bààrà.
The Lion on the Hill of Akesan
Seriki the rich,
The son of a quotidian father
A learned sage the husband of Habibatu
Olayiwola becomes a father that cannot be slighted.
Atanda becomes Orisa Oyo.
He becomes the person to be adorned by dawning drum.
The person we didn't offend that we lick the humble ground for in reverence.
The cresting bone on hunchback
The king that crowns Kings
The fearsome that roars in the shrine
Who faces Adeyemi's wrath
The person should be in throes and cries
Whom Adeyemi points battle fingers at
If the person runs into the thick forest, that may be better
If the person out of fear rushes into the deep water that is not farfetched
Wherever a lion urinates
A prey that strays along that path is done for
Where Atanda spits his venom of battle
No one dares to walk the path
The fear of wolves bothers the dog
The fear of repercussion worries the gossiper
The fear of wealth burdens the lazy
Portion left undone bothers the hypocrite
Who Atanda challenges into a battle
The person falls under the wrath of the king
The stubborn bones that ends obstinate meal
The heavy morsel that devastates the greed
Atanda is your problem,
You are appeasing Osun
You are quick to sacrifice to the Mermaid
Yet worshipping gods won't exonerate you (from
Atanda's wrath )
He who makes sacrifice
Who doesn't appease Atanda
His strife is futile
Finding favour with Atanda is the sacrifice
A joke with Atanda surpasses sacrifice
When Ifa worshippers are doing their rites
They should make due recourse to the son of Ibironke
The Orisha Worshipper that performs the rites
Should worship Lamidi
Atanda the masquerade of Oyo
Olayiwola is the deity that dwells in Palace
A force at home
A force far and wide
A maestro that set the rules of battle
As a true son, Atanda the son of Alowolodu acts right,
Olayiwola acts the daring hero like his father
Adeyemi a great man, the husband of Oyinlola
The meek King that has the opulence and kingly luxury
The Uniting pole that holds the thicket as bunch
( Opadijo the man with brimming force)
Kariola the indefatigible philanthropist
The owner Mohuru masquerade
Oroki, who has freckleless legs like rainbow
The uniting pole that holds the thicket as a bunch
Atanda spends money till
Money couldn't keep tracks
Money so plenty
It fills container
It tears the container apart like cloth
The beast that spends without limit
The fame of his money spreads far and wide
The news of his wealth is known abroad
Everyday like festive
The son of Olukuewu
Atanda the king with luxury
Adeyemi has a roomful of gunpowder
A roomful of wives
A roomful of ayaba
A roomful of trousers
A roomful of tops
A roomful of caps
A roomful of crowns
His surroundings are for wining and feasting
He makes purchases like someone with unlimited fund
He makes the world a better place
Don't let it scattered
The god that dwells inside pocket to kill someone
The god of battle
That teaches fools the missing wisdom
Adeyemo, forewarned to desist from wicked charm
And you agreed not to do it
Why Atanda?
You sent termites to infest a hypocrite's house at the hill of Agunpopo
And you still cast spells like mortar like pestle
And you still cast spells like grindstone like stone.
Which one is that silhouette as tall as human
Which one is that robust that crows before the first cock
The meek one, what do you habour at home that breathes like a gnome.
What's in the raft that speaks like humans
Adeyemi the brimming force
Atanda the brimming force
The meek one the brimming force
Kariola the brimming force
Opadijo the brimming force
The lion on the hill of Akesan
Like the wanton horse's head along Komu
Like the horse walks sluggishly along Baara


Imagem comprobatório

segunda-feira, 18 de abril de 2022

NO BATUQUE "SÓ SE CULTUA ORIXA E NÃO OS INKISSI NEM OS VODUN".

Esta postagem ocorreu, na página do Ile Ogum Oia, Postado em 17/04/2022 acessado às 23:32 link, o debate foi sobre as divindades cultuadas e as possíveis formações de nações Afro-brasileiras baseadas na nações africanas.

Optamos por traduzir a conversa para que os leitores do brasil, possam ter mais facilidade para a leitura.



q

























domingo, 17 de abril de 2022

ÒGÚN: NA TRADIÇÃO DO BATUQUE É O GRANDE GUARDIÃO DO TEMPLO

Saudações amigos, irmãs e família, vamos aproveitar para falar sobre Ògún


Algumas considerações e informações:


Ogum é como escrevemos em português, Ògún é como poderemos escrever em Ioruba, a etnia e origem desta divindade. De qualquer forma estaremos escrevendo Ogum, para este texto usarei o nome em Ioruba.   


Ògún recebe uma oferenda de Frango, tartaruga e Igbin, equivocadamente até pouco tempo no Brasil falávamos que Ògún só recebia cachorro em terras Ioruba, esta postagem desmistifica isso.


Imagem 01: Em 01/05/2020 um babalawo
fazendo uma oferenda para Ògún


Ògún é uma divindade muito importante e temido em terras Ioruba, por isso, é possível encontrar assentamento de Ògún em vários lugares importantes, inclusive na entrada do palácio do Aalaafin

Imagem 02: Santuário de Ògún dentro
do Palácio de Alaafin

Imagem 03: do santuário de Ògún


O calendário ioruba é dividido em 4 dias, de uma forma semelhante poderemos observar que algumas famílias a segunda feira é de do Ògún Avagã e a quinta de Ògún.

-------------------------

Fontes virtuais 
Imagem 02: santuário de  
Ògún no Palácio do Alaafin. acessado em 17/04/2022 às 15:26 - acessar link  

Imagem 03: santuário de  
Ògún no Palácio do Alaafin. acessado em 17/04/2022 às 15:30 - acessar link orisa brasil

Imagem 01 sacrifício no santuário de  Ògún. acessado em 17/04/2022 às 15:30 - acessar link








sexta-feira, 15 de abril de 2022

ORIXÁ: SEMELHANÇAS E DIFERENÇAS ENTRE A TRADIÇÃO IORUBA E A TRADIÇÃO DO BATUQUE DO R.S.

Por Erick Wolff de Oxalá

Postado em 15/04/2022





RESUMO

Neste artigo, estamos diante a riqueza de registros do livro Estudos de Batuque, de Carlos Krebs, que possui raras imagens de orixás manifestados nos rituais do Batuque, que por tradição e ritualística, no Batuque do RS não fotografa nem filma orixás. Por isso, este trabalho possibilita demostrar a semelhança preservada dos orixás do Batuque quando possuídos em seus iniciados, com a tradição ioruba. 

 

PALAVRAS CHAVES: Orixá, vestimenta, paramentos, indumentária.

 

Introdução

Os orixás do Batuque não permitem serem filmados, ou, fotografados, motivo este que na sua manifestação, estas divindades praticam rituais e cerimonias que não devem ser comentadas com os iniciados[1] destes orixás. Sendo assim, não é permitido filmar, fotografar, e que fotos ou filmagens que existem, foram feitos à revelia, e somente divulgado após a morte das pessoas envolvidas. O mesmo ocorre com mencionar que há manifestação do orixá naquela pessoa. E por motivos de respeitar este tabu, dificulta mais registros ou estudos sobre a manifestação dos orixás no Batuque.

 

Mesmo assim, neste artigo ilustraremos alguns orixás manifestados, paramentados e vestidos, para registro e estudos dos costumes do culto do orixá afrosul, ao mesmo tempo que demonstraremos registros de orixás manifestados em terras Iorubas.

 

MANIFESTAÇÃO DOS ORIXÁS DO BATUQUE DO RS

Seguem imagens que registram manifestações, vestimentas e comportamento dos orixás da década de 40. Estes que muitas vezes passam horas manifestados e acabam indo embora deixando o seu iniciado sem cansaço ou vestígio decorrente de uma manifestação. 


Vejam a seguir imagens do livro Estudos de Batuque


  • Imagem 01, crédito Estudos de Batuque, Pai Fiorentino Pereira da Silva, dançando ritualmente com o seu Ogum manifestado. Casa Mãe Apolinária.


  • Imagem 02, crédito Estudos de Batuque, Marieta, filha e mãe-de-santo, possuída por seu Oxalá-moço. Está envergando nas vestes rituais do orixá (branco) e portando o seu cajado. Marieta vem referida no texto, em possessão e fazendo cair no santo inúmeras pessoas, apenas apontando-lhe com a mão ou com um simples lírio branco. 


  • Imagem 03, crédito Estudos de Batuque, A manifestação do orixá.

  • Imagem 04, crédito Estudos de Batuque, Ogum, orixá da guerra, manifestado e revestido com seus paramentos rituais. Casa Mãe Apolinária.

  • Imagem 05, crédito Estudos de Batuque, No interior do pegi, o rito final para despachar o santo. Casa de Mãe Apolinária.


  • Imagem 06, crédito Estudos de Batuque, inicio do estado-de-santo.

  • Imagem 07, crédito Estudos de Batuque, Característica expressa facial de um crente em possessão. Casa da Mãe Apolinária. 

  • Imagem 08, crédito Estudos de Batuque, Oxalá-velho manifestado no seu iniciado. Observe-se o pequeno bastão usado, um dos atributos deste orixá. Casa da Mãe Apolinária.

  • Imagem 09, crédito Estudos de Batuque, A Oxum manifestada em Dona Moça, mãe-de-santo, numa cerimônia festiva em sua casa de culto.

  • Imagem 10, crédito Estudos de Batuque, Amparado por Mãe Apolinária, um crente começa a entrar no estado-de-santo.


  • Imagem 11, crédito Estudos de Batuque,  A projeção dos lábios, típica nos crentes em estado-de-santo.


Nas próximas imagens, são de orixás manifestados em terras Iorubas, notem a semelhança entre eles e os orixás do Batuque do RS. 


  • Imagem 12, crédito Asa Òrìsà, Durante o festival de Xapanã, em Òyó, Nigéria, Xapanã Manifestado, anda pelas ruas abençoando e falando com as pessoas. Observem a capa que envolve as vestes de Xapanã. Não ele carrega uma vassoura, que é o símbolo de Xapanã. 


  • Imagem 13, crédito Asa ÒrìsàDurante o festival de Xapanã, em Òyó, Nigéria, o orixá para na frente do Palácio do Alaafin para abençoa-lo e a todos que ali estão.

Vídeo de Xapanã durante o festival.

A seguir, este registro é muito importante, onde Oya, visita Yemoja para abençoar e passar mensagens.


  • Imagem 14, crédito Òrìsà BrasilRenata estava em rituais de iniciação para Yemanjá, quando Oya vem pelas ruas e entra na casa de Yemanja, senta na esteira para passar mensagens e benção, depois Oya levanta e vai embora para a sua casa.

Vídeo de Oya visitando Yemoja. 



  • Imagem 15, crédito Asa Òrìsà, Durante o festival de Xangô, Òyó, Nigéria, Xangô, Oyo, o próprio orixá sentado passando mensagens, ensinamentos e abençoando os devotos.


  • Imagem 16, crédito Yemonja Arike, Durante o festival de Xangô, Òyó, Nigéria, Xangô, Oyo em 2019. Xangô come o fogo.


PONTOS SEMELHANTES ENTRE O ORIXÁ DO BATUQUE E O ORIXÁ EM TERRAS IORUBA

A forma que os orixás do Batuque manifestam, possuem características próprias, que não se assemelha a qualquer outra religião afro-brasileira, no entanto, podemos notar que os orixás do Batuque preservaram muito dos orixás em terras Ioruba.

 

Notamos que as vestimentas e paramentos também possuem características dos orixás em terras Ioruba, e não se assemelham a outras religiões afro-brasileiras. Referente as tradicionais capas, que alguns orixás do Batuque usam, lembram os panos que os orixás usam na matriz ioruba. 

 

Notem que assim como o orixá manifestado podem e anda com os olhos abertos, possuem autonomia para ficarem o tempo que quiserem durante rituais e se portar como desejarem, sendo que muitas destas manifestações ocorrem conforme vistos nos vídeos e fotos em terras iorubas.

 

É comum os orixás do Batuque passarem por rituais onde comem buchas de fogo, carvão em brasa, dendê ou mel fervendo, entre outros fundamentos, enquanto manifestados. Semelhante ao que vemos orixás manifestados em terras iorubas. 

 

PONTOS DIVERGENTES ENTRE O ORIXÁ DO BATUQUE E O ORIXÁ EM TERRAS IORUBA

Importante ressaltar que os orixás desejam se comunicar com os devotos, por isso, o fazem no idioma nativo Brasileiro, diferente dos orixás Ioruba que o fazem no idioma de sua origem. Existem registros de que o Xapanã do pai Manoelzinho ensinava as orin (cantiga) e falava o idioma nativo. 

 

Os orixás do Batuque podem chegar a qualquer momento, e ficam o tempo que desejarem, no entanto, hoje em dia, poucas casas fazem toques durante o dia, já os festivais de orixá em terras iorubas geralmente ocorrem durante o dia, desta forma, os orixás circulam pela cidade e abençoam a todos que por eles passam.


Em terras Ioruba, o orixá possui vestimentas especiais que as usam quando estão manifestados. Como pudermos ver os registros de orixás do Batuque, usando roupas e paramentos especiais durante as festas, hoje em dia poucas casas mantem os paramentos e vestes. Importante registrar que o orixá quando manifestado, retira relógio, joias, fios de contas e acessórios que o iniciado possa estar usando, para ter mais liberdade para dançar ou ajudar em rituais que esteja participando. 

 

É costume de o Batuque não comentar que o orixá manifesta em determinado individuo, segundo entendemos que este estado espiritual é mantido em segredo até mesmo pela divindade, que, não deixaria vestígios na mente do indivíduo. Jaá em terras Ioruba sabem que irão passar pela manifestação do orixá. 

 

 

CONSIDERAÇÕES FINAIS

Orixás do Batuque preservaram alguns pontos sua origem ioruba, se considerado as possíveis adaptações em terras brasileiras para preservação do culto, e sem contato com a matriz, existe semelhança que podemos observar. 


Orixás do Batuque quando manifestados, mantém o tabu da ocupação, desta forma não é possível gravar ou filma, o que dificulta o registro dos costumes e tradições praticadas pelas divindades.  

 

Apesar da diferença e adaptações nos trajes e paramentos dos orixás do Batuque, ainda assim notamos que não copiava o Candomblé, por isso, a identidade e cultura do Batuque deve ser preservada.


Os orixás do Batuque não são obrigados a se comunicarem no seu idioma, nativo ioruba, pois, desejam facilitar o contato com os seguidores brasileiros. Contudo, nada impende que possamos estudar para que um dia caso estas divindades desejem falar no seu idioma, de origem, possamos nos comunicar com eles. 


Fonte internet

Sàngó abençoando e orientando o povo durante o festival de 2020, acessado em 31/03/2022 às 22:13 link - https://iledeobokum.blogspot.com/2021/12/sango-abencoando-e-orientando-o-povo.html



ARIKE, emojagbemi Omitanmole, Oya visita Emojagbemi Omitanmole Arike, acessado em 31/03/2022 às 22:13 link - https://iledeobokum.blogspot.com/2021/12/oya-visita-emojagbemi-omitanmole-arike.html

 

ARIKE, emojagbemi Omitanmole, Sàngó engolindo fogo durante o festival de Sango em Òyó, 2019, acessado em 02/04/2022 às 18:57 Link – https://www.facebook.com/yemoja.renata/videos/418716928924262

 

 

GOMES, Paula, Festival de Obaluaye (Xapanã) em Oyo, 2022, acessado em 31/03/2022 às 22:07 link - https://iledeobokum.blogspot.com/2022/01/festival-de-obaluaye-xapana-em-oyo-2022.html


Bibliografia

KREBS, Carlos Galvão, Estudos de Batuque, 1988, centenário da abolição, Instituto Gaúcho de Tradição e Folclore.  



[1] Momento ao qual o indivíduo passa pela possessão, que no batuque dá-se o nome de ocupação para o estado de possessão de uma divindade.


TIKTOK ERICK WOLFF